Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Hint-Pasifik’teki ittifak ilişkilerini güçlendirmek için Bangladeş’i ziyaret edecek
Hint-Pasifik’te ABD-Çin rekabetinin şekillendirdiği ittifak ilişkilerini güçlendirmek isteyen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yarın Bangladeş’i ziyaret edecek.
Macron, Hindistan’da düzenlenecek G20 Liderler Zirvesi’ne katıldıktan sonra 10 Eylül’de rotayı Bangladeş’e çevirecek.
Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamaya göre Macron’un ziyareti, “hızla büyüyen bir ekonomiye sahip olan ve iş birliğini çeşitlendirmek isteyen” Bangladeş ile “ikili ilişkileri derinleştirmeyi” amaçlıyor.
Macron’a Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna’nın da eşlik edeceği ziyaretin ilk durağı, Bangladeş’in Kurucu Cumhurbaşkanı Pir Bangabandhu Mucibur Rahman’ın mezarının bulunduğu Bangabandhu Anıt Müzesi olacak.
Daha sonra Macron’un Dakka’daki Başbakanlık Ofisinde Şeyh Hasina Vecid ile görüşmesi ve onuruna verilecek yemeğe katılması bekleniyor.
İki liderin çeşitli alanlarda işbirliğine yönelik anlaşmalar imzalaması bekleniyor.
İki ülke arasındaki son üst düzey temaslar 2021 yılında Bangladeş Başbakanı Pir Hasina Vecid’in Paris’i ziyareti sırasında gerçekleşmişti.
2020 yılında dönemin Fransa Savunma Bakanı Florence Parly, Dakka’da temaslarda bulundu.
Macron’un Bangladeş ziyareti, 33 yıl aradan sonra bir Fransa Cumhurbaşkanı’nın bu ülkeye yaptığı ilk ziyaret olması açısından önem taşıyor.
Fransa Hint-Pasifik’teki nüfuzunu artırmak istiyor
Uluslararası ilişkilerde yeni güç ekseni Pasifik bölgesine kayarken, Batılı devletler bölge ülkeleriyle güvenlik ve askeri iş birliğini artırarak Çin’e karşı varlıklarını güçlendirmenin yollarını arıyor.
Fransa, denizaşırı topraklara sahip olduğu Hint-Pasifik’te aktif rol almak isteyen ana aktörlerin başında geliyor.
ABD’nin bölgede ittifak ilişkilerine odaklanarak öne çıktığı bir dönemde Fransa, özellikle kendisinin dahil olmadığı AUKUS anlaşmasının ardından Hint-Pasifik’te bağımsız bir dış politika izlemek istiyor.
Macron’un temmuz ayında artan diplomatik trafiği, “yeni emperyalizm” olarak gördüğü Çin’in artan bölgesel faaliyetlerine karşı bu ülkelerdeki nüfuzunu artırmak istediğinin bir göstergesi.
Bu bağlamda Macron, Fransa’nın Pasifik stratejisinin değerli ayağı olan Hindistan Başbakanı Narenda Modi’yi 15 Temmuz’da Paris’te ağırladı ve ziyareti kapsamında iki ülke arasında birçok anlaşma imzalandı. Bu toplantıda Hindistan, 26 adet Fransız Rafale savaş uçağı sipariş edeceğini duyurdu.
Temmuz ayının sonunda bölgeye giden Macron, önce Fransız özerk bölgesi Yeni Kaledonya’yı, ardından Pasifik Okyanusu’nun güneyinde 80 adanın yer aldığı Vanuatu’yu ziyaret etti ve aynı zamanda Sri Lanka’ya giden ilk Fransız lider oldu.
Hint-Pasifik ülkesi olarak Fransa
Hint-Pasifik’te toprak sahibi olan tek AB ülkesi olan Fransa, buradaki egemen bölgelerini korumak istiyor.
Fransa’nın Hint-Pasifik, Mayotte, La Reunion, Fransız Güney ve Antarktika bölgeleri, Yeni Kaledonya, Wallis ve Futuna ve Fransız Polinezyası’ndaki denizaşırı topraklarında yaklaşık 1,6 milyon insan yaşıyor. Fransa’nın yaklaşık 11 milyon kilometrekarelik münhasır ekonomik bölgesinin yüzde 90’ından fazlası Hint-Pasifik’te bulunuyor.
Burada 7 binden fazla askeri komuta altında bulunduran Fransa, “münhasır ekonomik bölgesi başta olmak üzere egemenlik alanlarının ve vatandaşlarının ve orada yaşayan vatandaşlarının korunmasını” Hint-Pasifik siyasetinin değerli bir parçası olarak görüyor.
Bangladeş’in Hint Okyanusu’ndaki adaları stratejik değere sahip
Fransa’nın uzun bir aradan sonra Bangladeş’le temasa geçmesi de Macron’un Hint-Pasifik bölgesinde nüfuz arayışının bir adımı olarak değerlendirilebilir.
Bangladeş’in özellikle Hint Okyanusu’ndaki stratejik açıdan değerli adaları, Batılı devletlerin buralarda üs kurma yönündeki olası girişimlerini de gündeme getiriyor.
Macron’un bu ziyaretinin Bangladeş ile güvenlik iş birliğini güçlendirmenin kapısını ne kadar açacağı bilinmezken, Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 30 yıl aradan sonra 2016 yılında ülkeye yaptığı ziyaretin meyvelerini aldı.
Xi’nin ziyaretinin ardından Çin’den iki denizaltı satın alan Bangladeş, Kutubdia Adası yakınlarındaki Pekua’da denizaltı üssü inşası için Çin ile anlaşmaya vardı.
Ülkenin ilk denizaltı üssü olan BNS Şeyh Hasina, bu yılın mart ayında açıldı.
Bangladeş’in Bengal Körfezi’ndeki St. Martin Adası, son dönemde ülke siyasetinin gündeminde yer alıyor.
Şeyh Hasina, ABD ile işbirliği ve bir sonraki seçimlerde iktidara gelmeleri karşılığında St. Petersburg’a muhalefete teklifte bulundu. Onu Martin Adası’nda bir Amerikan üssü kurulmasına izin vermekle suçladı.
ABD, Bangladeş’in egemenliğine saygı duyuyor ve St. Martin Adası dahil hiçbir Bangladeş toprağı üzerinde hak iddia etmediğini belirterek tezleri yalanladı.
